Εάν έχετε ένα χαριτωμένο αιλουροειδές στην οικογένειά σας, σίγουρα θα έχετε αναρωτηθεί πόσο κοιμούνται οι γάτες, όταν τη βλέπετε να αφιερώνει μεγάλο μέρος της ημέρας της στον ύπνο. Επίσης, μπορεί να έχετε παρατηρήσει ότι είναι πιο ζωηρή τις πρώτες πρωινές ή βραδινές ώρες, ίσως ακόμη και να σας ξυπνάει συχνά από τον ύπνο σας.
Παρόλο που η ρουτίνα του ύπνου της μπορεί να φαίνεται ασυνήθιστη και περίεργη σε σύγκριση με τη δική σας, για τις γάτες είναι απολύτως φυσιολογική.
Μάθετε περισσότερα για τα φυσικά μοτίβα του ύπνου της ψιψίνας σας για να τη κατανοήσετε καλύτερα και να αναγνωρίσετε τυχόν σημάδια αδιαθεσίας, ώστε να πάτε αμέσως στον κτηνίατρο.
Πόσες ώρες την ημέρα κοιμούνται οι γάτες;
Οι περισσότερες γάτες κοιμούνται μεταξύ 12 και 18 ωρών καθημερινά και σχεδόν το 40% κοιμάται περισσότερες από 18 ώρες την ημέρα. Μάλιστα, καθώς μεγαλώνουν, οι γάτες τείνουν να κοιμούνται πολύ περισσότερο απ’ ό,τι όταν ήταν μικρότερες.
Οι γάτες έχουν ένα πολυφασικό μοτίβο ύπνου, που σημαίνει ότι κοιμούνται πολλές φορές κατά τη διάρκεια της μέρας και όχι συνεχόμενα, όπως οι άνθρωποι. Κατά μέσο όρο, ο ύπνος της γάτας έχει διάρκεια 78 λεπτά, ωστόσο, συνήθως κοιμούνται από 50 έως 113 λεπτά.
Ο κύκλος του ύπνου στις γάτες
Όπως οι άνθρωποι, έτσι και οι γάτες έχουν κιρκαδιανό ρυθμό. Ο κιρκαδιανός ρυθμός είναι το βιολογικό ρολόι που καθοδηγεί το 24ωρο πρόγραμμα ύπνου-αφύπνισης.
Στους ανθρώπους, ο κύκλος του ύπνου είναι ημερήσιος, που σημαίνει ότι από τη φύση μας είμαστε προορισμένοι να μένουμε ξύπνιοι κατά τη διάρκεια της ημέρας και να κοιμόμαστε τη νύχτα.
Οι γάτες, ωστόσο, είναι ζώα του λυκόφωτος. Φτάνουν στο ύψιστο επίπεδο ενέργειας και δραστηριότητας δύο φορές τη μία, μία νωρίς το πρωί πριν την ανατολή του ηλίου και μία κατά τη δύση του ηλίου.
Στο ερώτημα πόσες ώρες κοιμούνται οι γάτες, οι ερευνητές υποθέτουν ότι ο κύκλος ύπνου μιας γάτας καθοδηγείται από την αρπακτική φύση της.
Δεδομένου ότι τα θηράματα των γατιών έχουν διαφορετικούς κύκλους ύπνου, τα αιλουροειδή μας προσαρμόζουν τις ανάγκες τους για ξεκούραση για να μπορούν να κυνηγούν. Έτσι, μένουν ξύπνιες το ξημέρωμα για να κυνηγάνε ημερόβια πουλιά και το λυκόφως για να κυνηγάνε νυχτόβια τρωκτικά.
Τι συμβαίνει ενώ οι γάτες κοιμούνται;
Παρόμοια με τους ανθρώπους, οι γάτες περνούν από διαφορετικά στάδια ύπνου, όπως η φάση της ταχείας κίνησης των ματιών και η φάση που κοιμούνται ελαφριά.
Οι γάτες συνήθως βιώνουν μια περίοδο εγρήγορσης και έντονης δραστηριότητας προτού νυστάξουν και κοιμηθούν, μπαίνοντας στο στάδιο NREM, δηλαδή του ελαφριού ύπνου. Κατά τη διάρκεια αυτού του σταδίου, η γάτα σας κοιμάται ελαφριά και είναι έτοιμη να ξυπνήσει αμέσως.
Μετά από το πέρας αυτού του σταδίου, μπορεί να βρεθεί ξανά σε εγρήγορση, μετά σε υπνηλία και τελικά σε ύπνο NREM. Αυτό μπορεί να γίνεται διαδοχικά διάφορες στιγμές μέσα στη μέρα.
Στο τέλος, η ψιψίνα μεταβαίνει από τον ύπνο NREM στον ύπνο REM, δηλαδή της γρήγορης κίνησης των ματιών. Κατά τη διάρκεια αυτού του ύπνου, τα μάτια της κινούνται πίσω από τα κλειστά βλέφαρα. Οι γάτες κινούν τα μάτια τους τόσο οριζόντια, όσο και κάθετα.
Κατά τη φάση του ύπνου REM, τα άκρα τους μπορεί να τινάζονται, γιατί η γάτα δεν έχει τον έλεγχο των μυών της εκείνη τη στιγμή. Σε αυτό το στάδιο, επίσης, μπορεί να ονειρεύονται, όπως συμβαίνει και με μας.
Οι κινήσεις των ματιών που γίνονται κατά τη διάρκεια του ύπνου REM μπορεί να δηλώνουν ότι το γατάκι σας έχει πέσει στην αγκαλιά του Μορφέα και ονειρεύεται ότι κυνηγάει στην άγρια ζούγκλα κάτω από τα ονειρεμένα χρώματα του ηλιοβασιλέματος!
Γατοϊστορίες: Γιατί η γάτα μου με σκουντάει; Δες τι σου κρύβει!
Γιατί οι γάτες κοιμούνται τόσο πολύ;
Όπως οι άνθρωποι, έτσι και τα γατιά πρέπει να κοιμούνται για να επιβιώσουν. Στους ανθρώπους, ο συνεχόμενος και σταθερός ύπνος επιτρέπει στο σώμα να επαναφορτιστεί για την επόμενη μέρα. Ταυτόχρονα, παίζει καθοριστικό ρόλο στο σχηματισμό της μνήμης και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Οι ερευνητές υποθέτουν ότι κάποια θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των γατών, έχουν παρόμοια οφέλη από τον ύπνο. Ο ύπνος NREM μπορεί να βοηθήσει το σώμα της γάτας να επαναφορτιστεί και να εξοικονομήσει ενέργεια, ενώ ο REM μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση των συναισθημάτων και άλλων διαδικασιών αποκατάστασης και ανάρρωσης.
Στην πραγματικότητα, ορισμένα θηλαστικά, όπως οι αρουραίοι, αν δεν λάβουν την απαραίτητη ποσότητα ύπνου μπορεί να χάσουν βάρος, να μην είναι σε θέση να ρυθμίσουν τη θερμοκρασία του σώματος, να έχουν ασθενέστερο ανοσοποιητικό σύστημα και τελικά, να πεθάνουν. Επομένως, ο ύπνος είναι καταλυτικός παράγοντας για την υγεία και την εξέλιξη όλων των ζωϊκών οργανισμών.
Πρέπει να ανησυχείτε για τον ύπνο της γάτας σας;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι που μπορεί να αλλάξουν τη ρουτίνα του ύπνου της γάτας σας. Για παράδειγμα, εάν η μικρή σας φίλη είναι υπερβολικά δραστήρια για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να χρειάζεται περισσότερο ύπνο απ’ ό, τι συνήθως.
Άλλος λόγος που μπορεί να επηρεάσει το μοτίβο του ύπνου της μπορεί να είναι μια ξαφνική αλλαγή στο περιβάλλον της, όπως μια μετακόμιση ή η προσθήκη ενός νέου μέλους στην οικογένεια. Θα πρέπει, επίσης, να έχετε κατά νου πως καθώς μεγαλώνει, έχει ανάγκη περισσότερο ύπνο για να αναπληρώνει τη χαμένη της ενέργεια και να παραμένει υγιής.
Ωστόσο, αν κοιμάται περισσότερο ή λιγότερο από το κανονικό ή έχει έντονη αϋπνία, μπορεί να υπάρχει κάποιο υποκείμενο πρόβλημα υγείας. Εάν η γάτα σας είναι άρρωστη, μπορεί να παρατηρήσετε αλλαγή στις συνήθειες του μπάνιου, σημάδια αποπροσανατολισμού και ασυνήθιστη αύξηση ή απώλεια βάρους.
Καλό είναι γνωρίζετε τις καθημερινές συνήθειες του κατοικιδίου σας, γιατί τα γατιά είναι πλάσματα που ευδοκιμούν όταν ακολουθούν τη ρουτίνα τους, οπότε αν αυτή διαταραχθεί, μάλλον κάτι ύποπτο συμβαίνει και θα πρέπει να τη πάτε για εξετάσεις.
Υπερβολικός ύπνος και λήθαργος
Αν η μικρή σας ψιψινέλ δεν ξυπνάει με τίποτα από τον ύπνο, ενδεχομένως να αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα με την υγεία της, όπως:
- Νεφρική νόσος: Οι γάτες με νεφρική νόσο τείνουν να τρώνε λιγότερο φαγητό, να πίνουν περισσότερο νερό, να κοιμούνται περισσότερο και να είναι πιο «φωνητικές» τη νύχτα.
- Κώφωση: Οι κωφές γάτες κοιμούνται περισσότερο, πιθανόν επειδή ο ύπνος τους δεν διαταράσσεται τόσο εύκολα από θορύβους. Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν την αυξημένη φωνητικότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας και τη νύχτα, τη μειωμένη όρεξη για φαγητό και νερό και την απώλεια βάρους.
- Υποθυρεοειδισμός: Μπορεί να εμφανιστεί σε νεαρά γατάκια και ενήλικες γάτες. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν λήθαργο, απώλεια μαλλιών και μειωμένη όρεξη.
Νευρικότητα και μειωμένος ύπνος
Σε περίπτωση που η φίλη σας είναι συνεχώς στη τσίτα και δεν μπορεί να κοιμηθεί αρκετά μέσα στη μέρα, ενδεχομένως αυτό να οφείλεται σε:
- Έλλειψη διέγερσης: Εάν η μικρή είναι υπερβολικά δραστήρια, ειδικά τη νύχτα, μπορεί να μην λαμβάνει αρκετή ψυχοσωματική διέγερση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Δώστε της παιχνίδια για γάτες που θα την εξιτάρουν και θα την ενθουσιάσουν και παίξτε κι εσείς μαζί της μέσα στο σπτι ή έξω στην αυλή.
- Υπερθυρεοειδισμός: Μπορεί να γίνει υπερβολικά ευερέθιστη ή να έχει αυξημένη όρεξη για φαγητό παρόλο που χάνει βάρος.
- Ιός Ανοσοανεπάρκειας Αιλουροειδών (FIV): Ο FIV επηρεάζει τόσο τις κατοικίδιες όσο και τις άγριες γάτες, βλάπτοντας το ανοσοποιητικό τους σύστημα. Αυτή η ασθένεια διαταράσσει πολύ το μοτίβο του ύπνου τους, με αποτέλεσμα να κοιμούνται πολύ λιγότερο απ’ όσο πρέπει για τη διατήρηση της καλής τους υγείας.
Πότε πρέπει να επικοινωνήσετε με τον κτηνίατρό σας
Εάν παρατηρήσετε μια ασυνήθιστη αλλαγή, ειδικά αν αυτή ακολουθείται και από άλλα συμπτώματα, μιλήστε με τον κτηνίατρό σας. Εκείνος θα προσδιορίσει τη αιτία της αλλαγής στη συμπεριφορά της και θα κρίνει αν είναι φυσιολογική ή αν χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση και θεραπεία.
Για όλους τους ζωϊκούς οργανισμούς, συγκεκριμένα για τις γάτες, ο ύπνος είναι καταλυτικός παράγοντας για την επιβίωσή τους. Από τη φύση τους οι γάτες τείνουν να κοιμούνται περίπου δεκαπέντε ώρες και τα γατάκια ακόμα περισσότερο.
Ανεξάρτητα όμως από το πόσες ώρες κοιμούνται οι γάτες, αν παρατηρήσετε κάποια αλλαγή στο μοτίβο του ύπνου της δικής σας μαλλιαρής φιλενάδας και στη συμπεριφορά της, θα πρέπει να το ψάξετε καλύτερα, γιατί μπορεί να είναι αρρωστούλα.